Dünya Sağlık Örgütü'nün "sessiz pandemi" olarak tanımladığı diyabet, dünya genelinde hızla artan bir sağlık sorunu. Avrupa'da diyabetin en sık görüldüğü ülkelerin başında ise Macaristan bulunuyor. Macaristan’daki yüksek diyabet oranlarının sebeplerinden biri, Türklerin de sıkça tükettikleri bir besinle bağlantılı...
Diyabet, bilimsel adıyla "diabetes mellitus," günümüzde hızla yaygınlaşan ve büyük bir sağlık tehdidi oluşturan bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, 1980 yılında dünya genelinde diyabet hastası sayısı 100 milyon iken, 2020'de bu rakam 422 milyona ulaşmış ve 2025 yılı itibarıyla 700 milyon kişiye çıkması bekleniyor. Avrupa’da diyabetin en yaygın görüldüğü ülke Macaristan. Özellikle Tip 2 diyabet vakalarında artış gösteren Macaristan, riskli bir grup olarak dikkat çekiyor. Macar mutfağında sıkça yer bulan ve Türklerin de severek yediği bir besin, bu riski artırıyor. İşte detaylar…
OBEZİTE ORANLARININ YÜKSEK OLMASI DİYABETLE DOĞRU ORANTILI
Macaristan, Avrupa'da obezite oranlarının en yüksek olduğu ülkelerden biri. Macar yetişkinlerinin yaklaşık %30'u obezite sorunu ile karşı karşıya ve bu durum, insülin direncini artırarak diyabet riskini doğrudan etkiliyor.
SİGARA VE ALKOL DİYABETİN GELİŞİMİNİ TEŞVİK EDİYOR
Alkol tüketimi, karaciğer fonksiyonlarını olumsuz etkileyerek kan şekeri dengesini bozabiliyor. Sigara içmekse, insülin direncini artırarak diyabetin gelişmesine katkı sağlayabiliyor. Avrupa'da kişi başına en fazla alkol tüketen ülkelerden biri olan Macaristan'da, diyabet oranlarının yüksek olmasının sebeplerinden biri de alkol tüketimi.
GENETİK FAKTÖRLER VE AİLE ÖYKÜSÜNÜN ROLÜ BÜYÜK
Macaristan'da diyabetin yaygınlaşmasının bir diğer temel nedeni de genetik faktörler. Aile geçmişi, kişilerin diyabet geliştirme riskini önemli ölçüde artırıyor. Macaristan Sağlık Bakanlığı raporlarına göre, Tip 2 diyabetli kişilerin %40'ında aile öyküsü önemli bir etken olarak öne çıkıyor.
DİYABETE NEDEN OLAN EKMEK, TÜRKLERİN DE FAVORİSİ
Macaristan'daki diyabet oranlarının yükselmesinde, genetik ve çevresel faktörler kadar beslenme alışkanlıklarının da büyük bir rolü var. Özellikle yüksek kalorili ve karbonhidrat açısından zengin yemeklerle bilinen Macar mutfağında, beyaz ekmek sıklıkla tüketiliyor. Beyaz ekmek, diyabet riskini artıran besinlerden biri olarak dikkat çeker ve Türkiye'de de sofralardan eksik olmayan bu besin, diyabetin artan bir etkeni olarak öne çıkıyor.